FTP nədir?

FTP (File Transfer Protocol) kompüterlə server arasında fayl ötürülməsi üçün istifadə olunan klassik protokoldur. Lakin FTP məlumatları şifrələmədən göndərdiyi üçün təhlükəsiz hesab edilmir. Bu səbəbdən, SFTP (Secure File Transfer Protocol) daha üstün variantdır. SFTP məlumat ötürülməsini SSH bağlantısı üzərindən şifrələyir və təhlükəsizliyə zəmanət verir.

Faylları yükləmək üçün nələr lazımdır?

Fayl yükləmə prosesinə başlamazdan əvvəl aşağıdakı məlumatlara sahib olmalısınız:

• Server ünvanı (məsələn, ftp.sizin-domeniniz.az)
• İstifadəçi adı və şifrə (hostinq panelindən əldə olunur)
• FTP proqramı – ən çox istifadə ediləni FileZilla proqramıdır
• Aktiv hostinq hesabı və domen yönləndirilməsi

FileZilla ilə serverə bağlanmaq

1. FileZilla proqramını açın.
2. “Host” hissəsinə server ünvanınızı yazın (məsələn: ftp.sizin-domeniniz.az).
3. “Username” və “Password” xanalarına hostinq məlumatlarınızı daxil edin.
4. “Port” bölməsinə FTP üçün 21, SFTP üçün 22 yazın.
5. “Quickconnect” düyməsini klikləyin.
Əgər məlumatlar doğrudursa, proqram serverə bağlanacaq və siz iki pəncərə görəcəksiniz: solda kompüteriniz, sağda isə server qovluqları.

Faylların yüklənməsi

Saytınızın bütün fayllarını serverdəki public_html qovluğuna yerləşdirməlisiniz. Bunu etmək üçün sadəcə yükləmək istədiyiniz faylları FileZilla pəncərəsinin solundan sağa sürükləyin. Yükləmə prosesi aşağı hissədə “Transfer Queue” bölməsində izlənilə bilər.

Yükləmə tamamlandıqdan sonra

Fayllar serverə uğurla köçürüldükdən sonra, saytınız domen adı ilə açılmalıdır. Əgər faylları səhv qovluğa yükləmisinizsə, səhifə açılmayacaq və “404 Not Found” xətası görünəcək. Bu halda faylları mütləq public_html qovluğuna köçürün.

Faylların yenilənməsi və ehtiyat nüsxə

Serverdəki faylları dəyişmək və ya yeniləmək üçün istənilən vaxt eyni FTP bağlantısından istifadə edə bilərsiniz. Yeni faylı yüklədikdə köhnəsini əvəz edəcək. Əgər dəyişikliklər önəmlidirsə, əvvəlcə köhnə versiyanı yükləyib lokalda ehtiyat nüsxəsini saxlayın. Bu, sabit işləyən hostinq xidməti ilə birgə sayt təhlükəsizliyini artırır.

Ən çox rast gəlinən problemlər

• Yanlış host və ya port dəyəri daxil edilib
• Şifrə səhv yazılıb və ya istifadəçi səlahiyyəti məhduddur
• Firewall və ya antivirus FTP bağlantısını bloklayır
• Hosting hesabı deaktiv olub və ya resurs limiti dolub

Nəticə

FTP və ya SFTP sayt fayllarının idarə olunmasında vacib alətlərdir. FileZilla kimi pulsuz proqramlarla serverə rahat şəkildə bağlanmaq mümkündür. Əgər etibarlı və sürətli hostinq infrastrukturu seçsəniz, sayt idarəetməsi problemsiz və sabit şəkildə həyata keçiriləcək.